Μενέλαος Τζαβέλλας: H παράσταση Άγιος Νεκτάριος και η Τέχνη της σκηνοθεσίας μέσα από τα μάτια του

Από την Δευτέρα 28 Απριλίου και κάθε Δευτέρα στις 21:00, για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων, στην κεντρική σκηνή του Θεάτρου ΑΛΚΜΗΝΗ, ανεβαίνει για πρώτη φορά η θεατρική παράσταση “Άγιος Νεκτάριος, από τη γη στον ουρανό” του Θανάση Σταυρόπουλου, σε σκηνοθεσία του Μενέλαου Τζαβέλλα.

«Η ενασχόλησή μου με την τέχνη ξεκινά από τα παιδικά μου χρόνια. Σε ηλικία 15 χρονών έλαβα το καλύτερο και πολυτιμότερο δώρο από τους γονείς μου, μια κινηματογραφική κάμερα», θα πει στο gossip-tv για την πρώτη και καθοριστική στιγμή.

Ο Μενέλαος Τζαβέλλας έχοντας διαγράψει μια σπουδαία πορεία στο χώρο της σκηνοθεσίας είναι πλέον σίγουρος πως μέσα από την Τέχνη του βάζει ένα μικρό λιθαράκι στην «καθολική ειρηνοποίηση του κόσμου», όπως χαρακτηριστικά λέει.

«Μέσα από την τέχνη μας βοηθάμε, ώστε να καταφέρουμε κάποτε μία καθολική ειρηνοποίηση του κόσμου. Δεν αποτελούμε το βασικό παράγοντα, αλλά με το μικρό μας λιθαράκι συμβάλουμε σε αυτό το δύσκολο και θα μου επιτρέψετε να το ονομάσω και “ιεραποστολικό” έργο»

Συνεχίζοντας λοιπόν το έργο του, αυτή τη φορά έρχεται μέσα από τα «χέρια» του η παράσταση «Άγιος Νεκτάριος, από τη γη στον ουρανό» και όταν τον ρωτώ ποιο είναι το μήνυμα που προσδοκά να περάσει μέσα από αυτή, απάντα: «Η παράσταση μπορεί να περάσει άπειρα και διαφορετικά μηνύματα, αλλά το κυριότερο κατά την άποψη μου, είναι οι πραγματικές αξίες της ζωής, μέσα από έναν ενάρετο βίο, βαθιά ανθρώπινο»

Η ιστορία του Αγίου Νεκταρίου είναι βαθιά συνδεδεμένη με τη θρησκευτική πίστη. Πώς καταφέρατε να διατηρήσετε τη συναισθηματική ένταση, χωρίς να καταστεί η παράσταση υπερβολικά διδακτική;

Ύστερα από συζητήσεις με τον συγγραφέα μας Θανάση Σταυρόπουλο, αποφασίσαμε να γράψει ένα κείμενο, το οποίο θα απευθύνεται σε όλους τους θεατές. Στόχος μου είναι ο βίος του Αγίου να αγγίξει τις ψυχές όλων και να μεταφέρει στον καθένα από ένα μήνυμα. Πώς θα γίνει αυτό; Με ένα τεκμηριωμένο σε ότι αφορά στον βίο του Αγίου κείμενο, μια λιτή σκηνοθετική ματιά, χωρίς υπερβολές, πάντα με σεβασμό στα ιερά κείμενα. Δεν θέλω να νοιώσει ο κόσμος ότι γίνεται κατήχηση. Θα δουν την ιστορία ενός ανθρώπου, όπου στην πορεία έγινε Άγιος.

Η παράσταση αναφέρεται σε μια ιστορία με έντονο θρησκευτικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Πώς ισορροπήσατε τις ανάγκες της παράστασης με τις ανάγκες του σεναρίου και του θεατρικού λόγου;

Για να είμαι ειλικρινής δε δυσκολεύτηκα ιδιαίτερα να το πετύχω αυτό. Και στην προηγούμενη παράσταση που είχα ανεβάσει έπρεπε να προσέξω την ισορροπία ανάμεσα στις ανάγκες της εκκλησίας και τις ανάγκης του θεάτρου και δόξα τον Θεό το κατάφερα. Η επιτυχία αυτή οφείλεται σε πινελιές και λεπτομέρειες σκηνοθετικές.

Τι πιστεύετε ότι προσφέρει η παράσταση στο θεατρικό κοινό και ποιο μήνυμα πιστεύετε ότι μεταφέρει;

Αρχικά, όσοι δεν γνωρίζουν το βίο του Αγίου Νεκταρίου θα τον μάθουν και όσοι τον ξέρουν ήδη θα μάθουν λεπτομέρειες της ζωής του που αγνοούσαν. Η παράσταση πέρα από το ψυχαγωγικό κομμάτι, προσφέρει γνώσεις και δημιουργεί ερωτήματα. Βάζει δηλαδή τον θεατή σε διαδικασία σκέψης, που για μένα είναι το βασικότερο. Η παράσταση μπορεί να περάσει άπειρα και διαφορετικά μηνύματα, αλλά το κυριότερο κατά την άποψη μου, είναι οι πραγματικές αξίες της ζωής, μέσα από έναν ενάρετο βίο, βαθιά ανθρώπινο.

Δεν θέλω να νοιώσει ο κόσμος ότι γίνεται κατήχηση. Θα δουν την ιστορία ενός ανθρώπου, όπου στην πορεία έγινε Άγιος.

Ποιες ήταν οι πιο δύσκολες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε κατά τη διάρκεια της παραγωγής της παράστασης;

Δεν θα έλεγα ότι υπήρξαν δυσκολίες αλλά σίγουρα υπήρξαν προκλήσεις. Στόχος ήταν να δημιουργηθεί ένας θίασος που θα μπορέσει να ανταποκριθεί με σεβασμό στις ανάγκες του κειμένου και να γίνει ένας συντονισμός από τους συντελεστές για να έχουμε ένα άρτιο σκηνικό αποτέλεσμα.

Σε άψογη συνεργασία με την Διευθύντρια Παραγωγής της Creatists την κυρία Κατερίνα Χάσκα, καταφέραμε να υλοποιήσουμε αυτή την θεατρική παραγωγή, που πιστεύουμε ότι ανταποκρίνεται πλήρως στις προσδοκίες μας και στις προσδοκίες των θεατών.

Πώς προσεγγίσατε τη φιγούρα του Αγίου Νεκταρίου και πώς θελήσατε να τον αποδώσετε στη σκηνή;

Αυτό που ήθελα να τονίσω σκηνοθετικά είναι η μεγάλη ταπείνωση που είχε ο Άγιος. Αυτό θα παρατηρήσει ο θεατής και θα του κάνει και τη μεγαλύτερη εντύπωση. Κατά τα άλλα, τον προσέγγισα όπως κάθε λαϊκό άνθρωπο.

Ποιος είναι ο ρόλος της τεχνολογίας στην εξέλιξη της τέχνης της σκηνοθεσίας τα τελευταία χρόνια;

Σίγουρα έχει βοηθήσει και έχει επηρεάσει τον τρόπο σκηνοθεσίας τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, δεν είναι πάντα χρήσιμη η υπερβολική χρήση της, κυρίως αν δεν υπάρχει και η κατάλληλη γνώση και οι κατάλληλες υποδομές. Οπωσδήποτε ανοίγει δρόμους έκφρασης αλλά μερικές φορές μπορεί και να περιορίσει την σκηνοθετική άποψη. Ένας έμπειρος όμως σκηνοθέτης μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιήσει τα τεχνολογικά ανεπτυγμένα πλέον εργαλεία και να παρουσιάσει ένα τέλειο αποτέλεσμα, χωρίς όμως να επηρεάσει τα “θέλω του” για το συναίσθημα που πρέπει να έχει κάθε παράσταση.

Πάντα πίστευα στη φαντασία, στην ελευθερία της ζωής και πολύ εύκολα αγαπούσα εκείνο που μου προσφερόταν

Ευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος που δεν θυμάται το παρελθόν του.

Ποιο ήταν το πρώτο έργο που σκηνοθετήσατε και τι σας ενέπνευσε να ασχοληθείτε με τη σκηνοθεσία;

Η ενασχόλησή μου με την τέχνη ξεκινά από τα παιδικά μου χρόνια. Σε ηλικία 15 χρονών έλαβα το καλύτερο και πολυτιμότερο δώρο από τους γονείς μου, μια Κινηματογραφική κάμερα. Οταν αισθάνομαι χαρά, ρίχνομαι στον άγνωστο κόσμο, πηγαίνω κατευθείαν προς το άγνωστο. Και βήμα-βήμα παθιάζομαι με αυτό που ανακαλύπτω, που αρχίζω να κατανοώ, που στο τέλος αγαπώ. Ποτέ δεν σκέφτηκα με όρους καριέρας. Πάντα πίστευα στη φαντασία, στην ελευθερία της ζωής και πολύ εύκολα αγαπούσα εκείνο που μου προσφερόταν

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζετε ως σκηνοθέτης;

Μου αρέσουν οι προκλήσεις, με κάνουν πιο δημιουργικό …

Ποιο θεωρείτε το πιο σημαντικό στοιχείο στη συνεργασία με το cast και το crew;

Η Γνώση και το Ταλέντο