Η Αυλή των Χρωμάτων: Αφιέρωμα στον Θόδωρο Δερβενιώτη

Το Σάββατο 19 Μαρτίου 2022, στις 10 το βράδυ, στην ΕΡΤ2, η δημοσιογράφος Αθηνά Καμπάκογλου και ο συνθέτης Χρήστος Νικολόπουλος, έχουν ετοιμάσει ένα ταξίδι… στην εποχή της μεγάλης έμπνευσης του διακεκριμένου δημιουργού του γνήσιου λαϊκού τραγουδιού.

Ο μεγάλος συνθέτης είχε συνεργαστεί με κορυφαίους λαϊκούς στιχουργούς και τα κομμάτια τους που αποδόθηκαν από τους σπουδαιότερους ερμηνευτές, είχαν μεγάλη απήχηση στο λαϊκό αίσθημα.

Ο Χρήστος Νικολόπουλος τον περιγράφει όπως τον έζησε: «Τον Θοδωρή τον αγαπώ, πήγαινα στη Σχολή του. Όταν τον γνώρισα ήμουν ακριβώς 16 χρόνων. Μου έδωσε τις συμβουλές του είχε πολλή γνώση, μου έδειξε τους λαϊκούς δρόμους…».

Τα διαχρονικά κομμάτια του, ερμηνεύουν στο αφιέρωμα, οι εξαίρετοι καλλιτέχνες Νίκος Κουρκούλης, Κέλλυ Κελεκίδου, Μαίρη Μαράντη, Θάνος Τζάνης, Αγνή Καλουμένου.

Στην παρέα μας ο Δημήτρης και ο Σπύρος Δερβενιώτης μάς βοηθούν να ξετυλίξουμε την προσωπικότητα και το έργο του πατέρα τους. Επίσης, η συγγραφέας Τάνια Χαροκόπου, όντας πάρα πολλά χρόνια συνεργάτιδά του, σκιαγραφεί τον άνθρωπο Δερβενιώτη, μέσα από τη δουλειά του και πλέκει το εγκώμιό του. «Ήξερε να συγχωρεί, να συμφιλιώνει, να αγωνίζεται για τους άλλους… Ήταν σπουδαίος σε όλα…Τα τραγούδια του ήταν για τον πατριωτισμό, το άδικο, την ανεργία…»

Ο καλλιτεχνικός επιμελητής της εκπομπής, Κώστας Μπαλαχούτης, στο ειδικό ένθετο, προχωρά σε ένα ταξίδι στον χρόνο της ζωής του μεγάλου λαϊκού συνθέτη, ξεκινώντας από τα τέλη της δεκαετίας του ’50 με αρχές του ’60, τότε που ήταν μαέστρος στην Columbia. Κάνει στάση σε τόπους και περιστατικά της μακράς πορείας του Δερβενιώτη και πολύ παραστατικά, δίνει τη φυσιογνωμία του ως άνθρωπο και δημιουργό. Δεν παραλείπει να αναφερθεί στη φιλία, τη συναναστροφή, τις συνεργασίες μαζί του που τιμή, γνώση και πνευματικό πλούτο του χάρισαν.

H προσφορά του Θόδωρου Δερβενιώτη, στον χώρο του πενταγράμμου πέρα από το έργο του ως συνθέτη, δασκάλου του λαϊκού τραγουδιού και μαέστρου, συνδέεται και με πλούσια συνδικαλιστική δράση, αφού για πάνω από δύο δεκαετίες, ήταν πρόεδρος της Ενώσεως Μουσικοσυνθετών Στιχουργών Ελλάδας και αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των δημιουργών.

«Δεν ήθελε το υποτιμημένο νυχτοκάματο, ήθελε την ευημερία των μουσικών», επισημαίνει η Τάνια Χαροκόπου.

«Δεν του πήγαινε η νύχτα, δεν ήθελε να σπαταλιέται σ’ αυτή πια… όταν άρχισε να δημιουργείται η οικογένειά του και δεν άντεχε και αυτή την αδικία με τις απολαβές…», λέει ο γιος του, Σπύρος.

«Το μέγεθος του έργου του πατέρα μας το καταλάβαμε, όταν “έφυγε”. Όλο αυτό… το άφηνε έξω από την οικογένεια. Στο σπίτι ήταν αλλιώς, δεν του άρεσε να βγαίνει, να πίνει, να ξενυχτάει, του άρεσε η φύση, το κυνήγι, απλά πράγματα…».

«Παράπονα και κλάματα», όλα σε στίχους του Κώστα Βίρβου, με τον οποίο αποτέλεσαν δίδυμο τρανών επιτυχιών. «Με τον Θόδωρο Δερβενιώτη, νιώθαμε ο ένας τον άλλον κάτι περισσότερο από αδέλφια. Γράψαμε μαζί, 725 τραγούδια από το 1955 ώς το 1985», είχε πει ο Βίρβος. Ο Δερβενιώτης έχει υπογράψει δεκάδες συνθέσεις που ερμήνευσε ο Καζαντζίδης, όπως και αυτό, το 1965, μαζί με τη Μαρινέλλα. Το τραγούδι κινείται σε μοντέρνους, για την εποχή του, ρυθμούς, ενδεικτικό της γκάμας του ρεπερτορίου του, της ευελιξίας αλλά και της δημιουργικής αφομοίωσης των μουσικών ρευμάτων των καιρών.

«Θα φύγω πρώτος», «Σου ’χω έτοιμη συγγνώμη», «Σε ικετεύω»,

«Ψύλλοι στα αυτιά». Από τα μεγαλύτερα σουξέ των καιρών του, που νίκησαν τη μάχη με τον χρόνο. Το πρωτοερμήνευσε το 1969, ο Τόλης Βοσκόπουλος, στην ταινία «Σε ικετεύω, αγάπη μου».

«Ένα σφάλμα έκανα» σε στίχους του Νίκου Μουρκάκου.
Πρώτη εκτέλεση: Πόλυ Πάνου, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, 1960.
Από τα πιο όμορφα και διαχρονικά λαϊκά τραγούδια.
«Ήταν ο λαϊκός συνθέτης της ψυχής. Έκανα μεγάλες επιτυχίες με δικά του τραγούδια», είχε πει η Πόλυ Πάνου.
Με τη γνήσια λαϊκή φωνή της, το ερμηνεύει εξαιρετικά η Μαίρη Μαράντη που «μεσουρανούσε» τη δεκαετία του ’70.

«Αχ Μουσταφά» μία πολύ μεγάλη επιτυχία των Βίρβου –Δερβενιώτη, διασκευή, σε ανατολίτικο μοτίβο. Αποδόθηκε το 1960 από τη Γιώτα Λύδια και τον Μανώλη Αγγελόπουλο.
Τραγουδάει η Κέλλυ Κελεκίδου

Δυνατή στιγμή, αυτή που ο Χρήστος Νικολόπουλος πιάνει το μπουζούκι και με το ιδιαίτερο ταξίμι του, βάζει τη σφραγίδα του σ’ ένα από τα πιο συγκλονιστικά τραγούδια της ξενιτιάς που τραγούδησε ο Στέλιος Καζαντζίδης, το 1967, το «Ένα πιάτο άδειο στο τραπέζι».