Δημήτρης Παπαδημητρίου: «Η µουσική δεν είναι µια παγκόσµια γλώσσα, είναι ένα παγκόσµιο φαινόµενο»

Η µουσική είναι µια παγκόσµια γλώσσα. Έχετε βρει αρκετές φορές τον δρόµο για συνεργασίες εκτός των συνόρων. Τι σας κάνει να παραµένετε στην Ελλάδα;

∆.Π.: «Η µουσική δεν είναι µια παγκόσµια γλώσσα, είναι ένα παγκόσµιο φαινόµενο το οποίο διαιρείται σε εκατοντάδες γλώσσες. Κάθε λαός έχει τη δική του µουσική γλώσσα και η κατανόηση της µουσικής γλώσσας του διπλανού λαού δεν είναι αυτονόητη. Τυχαίνει να καταλαβαίνουµε τις διεθνείς γλώσσες που έχουν επιβληθεί µέσα από το εµπόριο, ακούµε γερµανική µουσική και τείνουµε να την αντιληφθούµε, όσοι ακούµε κλασική µουσική, ή τη γαλλική µουσική. Αν ακούσουµε, όµως, για παράδειγµα κινεζική µουσική, δεν θα καταλάβουµε τίποτα».

Η ελληνική µουσική πού στέκεται σε αυτόν τον παγκόσµιο µουσικό χάρτη;

∆.Π.: «Έχουν την ψευδαίσθηση ότι είναι χαρούµενη µουσική, κεφάτη. Εάν µεταφράσεις τους στίχους, κάτι που το έχω κάνει πολλές φορές ως χόµπι σε ταβέρνες για φίλους ξένους, και βλέπουν τους άλλους να χορεύουν και µε ρωτούν τι λένε τα λόγια και τους λες «Ο Χάρος βγήκε παγανιά», µένουν έκπληκτοι».
Φ.∆.: «Η ανάγκη για έκφραση και η ιδιοσυγκρασία κάθε λαού διαφέρει, κι αυτό ορίζει και τη µουσική του γλώσσα. Μια µουσική που για µας είναι χαρούµενη, για τον Ιάπωνα για παράδειγµα είναι στενάχωρη. Είχα δώσει µια συναυλία στο Τόκιο πριν από χρόνια. Το θέµα ήταν «Έλληνες συνθέτες που έγιναν παγκόσµιοι». Έκανα µια έρευνα και διαπίστωσα ότι πολλά τραγούδια των µεγάλων συνθετών έχουν αποδοθεί σε άλλες γλώσσες. Ένα από αυτά η «Αθήνα» του Χατζιδάκι που έχει αποδοθεί στα ιαπωνικά µε µεγάλη επιτυχία. Οι στίχοι στα ελληνικά είναι χαρούµενοι, ενώ στα ιαπωνικά θλιβεροί. Οι Γιαπωνέζοι σχεδόν κλαίγανε στο άκουσµα της δικής µας χαρούµενης «Αθήνας». Στη δική µας «Όµορφη πόλη» του Θεοδωράκη, τα λόγια είναι βαθιά κοινωνικά. Στη γαλλική του απόδοση, µιλάει για ένα ζευγάρι εραστών που πεθαίνει. Μόνο «Τα παιδιά κάτω στον κάµπο» στα ιταλικά είχαν το ίδιο νόηµα. Οι λαοί δεν αντιλαµβανόµαστε τη µουσική µε τον ίδιο πάντα τρόπο».
∆.Π.: «∆εν είναι παγκόσµια γλώσσα η µουσική. Και αυτό είναι µια εµπορική καραµέλα και είναι και εναντίον της ελεύθερης έκφρασης των λαών. Εµένα θα µε ενδιέφερε κάτι που κάνω ελληνικό να έχει διεθνή απήχηση. Θέλω να έχει τη δική µου οπτική, µέσα από τη δική µου ελληνική κλειδαρότρυπα. Υπάρχει ένα ποίηµα του Καβάφη, η «Σατραπεία», που απαντά στην ερώτηση της φυγής του Έλληνα στο εξωτερικό. Είµαστε προσκολληµένοι «στου δήµου τα δύσκολα εύγε». Χωρίς αυτά δεν αισθάνεται ο Έλληνας ότι πέτυχε κάτι. Μας ερεθίζει άρα κι εµάς πιο πολύ να υψώσουµε ένα ψηλό σπίτι στην Ελλάδα που να φαίνεται απ’ έξω, παρά να πάµε έξω και να χτίσουµε ένα µονώροφο».

Πηγή: Real