Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: «Το θέατρο είναι αθλητισμός»

Μάλιστα, με τα χρόνια επιβεβαιώνει ότι έχει γεννηθεί για να βρίσκεται στο σανίδι και όχι απαραίτητα μόνο πάνω σε αυτό.

Το 2020 σας βρήκε να διασκευάζετε και να σκηνοθετείτε Το τρίτο στεφάνι. Πότε πήρατε την απόφαση;

Τον Ιανουάριο του 2020 αποφασίσαμε με τον Πάνο Κατσαρίδη των Θεατρικών Σκηνών να ανεβάσουμε Το τρίτο στεφάνι στο Θέατρο Παλλάς. Στην πρώτη καραντίνα λοιπόν ξεκίνησα τη διασκευή του έργου. Πριν όμως από αυτήν ξέραμε ήδη ότι θα το κάνουμε με τη Μαρία Καβογιάννη και τη Μαρία Κίτσου.

Με τις δύο ηθοποιούς ωστόσο δεν έχετε ξανασυνεργαστεί στο παρελθόν.

Ναι, αν και γνωριζόμαστε και τις θαυμάζω και τις δύο για διαφορετικούς λόγους. Θεωρήσαμε ότι είναι ο τέλειος συνδυασμός μεταξύ τους αλλά και πολύ ταιριαστές στους ρόλους τους. Από τη σύλληψη της ιδέας η Μαρία Καβογιάννη ήταν η «Εκάβη» μας και πολύ σύντομα η Μαρία Κίτσου έγινε η «Νίνα» μας.

Το έργο παρουσιάζει την Ελλάδα στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Βρίσκετε ομοιότητες με τις καταστάσεις που ζούμε σήμερα;

Πρόκειται για μια πολύ διαφορετική Ελλάδα αλλά και εν πολλοίς ίδια. Τότε ήταν μια Ελλάδα πολύ πιο φτωχή από τη δική μας σήμερα ίσως κάποιοι άνθρωποι που δεν έχουν τις προσλαμβάνουσες παλαιότερων εποχών, δεν έχουν διαβάσει ή δεν έχουν ανθρώπους να τους μεταφέρουν αυτές τις μνήμες δεν το καταλαβαίνουν. Τότε ήταν μια Ελλάδα που μπαινόβγαινε οε πολέμους. Μια Ελλάδα με αρρώστιες και με μικρότερο προσδόκιμο ζωής. Οι άνθρωποι εκείνης της εποχής ήταν έτοιμοι να παλέψουν για να τα καταφέρουν σε κάθε συνθήκη, άνθρωποι χαλκέντεροι και πολύ δυνατοί, που αντιμετώπιζαν τις αντιξοότητες και κατάφεραν να προχωρήσουν μπροστά.

Τι θα λέγατε ότι σας δίδαξε Το τρίτο στεφάνι;

Δουλεύοντας τη διασκευή κατά την περίοδο της καραντίνας -μια περίοδο πολύ δύσκολη και πρωτοφανή για όλους μας- συνειδητοποίησα ότι πριν από εμάς στη χώρα αυτή, οι πρόγονοι μας είχαν έρθει αντιμέτωποι με πολύ μεγάλες αντιξοότητες και τα κατάφεραν. Το τρίτο στεφάνι ήταν ένα προσωπικό μάθημα για εμένα. Μια υπενθύμιση ότι, ακόμα και σε αυτή τη δύσκολη χρονιά που ζήσαμε όλοι, μπορούμε να αντλούμε από το παράδειγμα τους και να αντέχουμε.

Κάποια στιγμή στο έργο ακούγεται η φράση «Η ζωή είναι στρόβιλος. Ευτυχία είναι να αγαπάς τον στρόβιλο». Εσείς έχετε μάθει να τον αγαπάτε στη ζωή σας;

Είμαι ένας άνθρωπος της εποχής του, που γεννήθηκε μέσα στη Μεταπολίτευση και έζησε μια ολόκληρη ζωή σε έναν πλανήτη που προχωράει προς τα εμπρός. Εμείς που γεννηθήκαμε από τη δεκαετία του 70 και μετά δεν ζήσαμε μεγάλες καταστροφές. Είμαστε πιο απομακρυσμένοι, σε σχέση με τους γονείς μας, από τις κακουχίες. Βέβαια στρόβιλο ονομάζει κανείς οτιδήποτε του έρχεται στη ζωή.

Η δεκαετία 2008 - 2018 ήταν δύσκολη για όλους μας. Γι' αυτό όμως σας λέω ότι έχει σημασία η επίσκεψη σε παλαιότερες εποχές, είτε μέσω της Ιστορίας είτε μέσω της Τέχνης. Αν πάρεις το παράδειγμα ανθρώπων πριν από εσένα, θα αντιμετωπίσεις τις καταστάσεις σαν μια τρικυμία ή σαν έναν πολύ δυνατό αέρα και θα καταλάβεις ότι δεν είναι στρόβιλος. Υπάρχει ένα ινδικό ρητό που λέει «Να εύχεσαι να μη σου φέρει η ζωή ό,τι δεν μπορείς να αντέξεις». Πιστεύω ότι το παράδειγμα την αντοχή των παλαιότερων μας βοηθάει, όχι στο να δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα τις δυσκολίες, αλλά στο να είμαστε πιο αισιόδοξοι και γεμάτοι δύναμη να τα καταφέρουμε.

Πώς ήταν οι πρόβες με αποστάσεις και μάσκες;

Τηρήσαμε απόλυτα το υγειονομικό πρωτόκολλο. Προσπαθήσαμε να προσαρμόσουμε την παράσταση στα δεδομένα της εποχής. Ήταν δύσκολο. Το θέατρο είναι αθλητισμός. Ένας ηθοποιός για να παίξει χρειάζεται το σώμα, την αναπνοή, όλη τη δύναμη και την ενέργεια του. Το να κάνουν λοιπόν οι ηθοποιοί πρόβες με μάσκα μέχρι τις γενικές δοκιμές δυσκόλευε. Για τις μάσκες δεν βρίσκω κανένα πρόβλημα στην υπόλοιπη ζωή, εκτός δηλαδή συνθηκών αθλητισμού. Νομίζω ότι δεν υπάρχει δυσκολία. Ακόμα και αυτοί που γκρίνιαζαν κατάλαβαν ότι όλα στη ζωή είναι θέμα συνήθειας.

Έπειτα από μόλις δύο εβδομάδες και 12 παραστάσεις που ήταν sold out ήρθε το δεύτερο lockdown. Σε τι φάση σας βρήκε;

Ως προς το πρακτικό κομμάτι της ζωής, για εμένα δεν άλλαξε κάτι, με την έννοια ότι είχαν τελειώσει οι πρόβες και εγώ είχα αποφασίσει έτσι κι αλλιώς να μην παίξω στο θέατρο φέτος. Ως προς το ψυχικό, ήταν πολύ στενόχωρο γιατί μόλις είχαν ξεκινήσει οι παραστάσεις, πήγαιναν πολύ καλά και ήταν για όλους μας μια μεγάλη απογοήτευση. Παρ' όλα αυτά, θέλω να σας πω ότι αντιλαμβανόμαστε όλοι πως η υγεία προέχει και πρέπει να κάνουμε θυσίες. Δυστυχώς τα θέατρα, η ψυχαγωγία και η εστίαση, εκεί δηλαδή που οι άνθρωποι συγχρωτίζονται, είναι οι χώροι που επλήγησαν περισσότερο, είπε στο ΟΚ.