Δημήτρης Πιατάς: «Η τέχνη δεν πρέπει να έχει όρια»

Τι θα παρακολουθήσει ο θεατής στην παράσταση στην οποία υποδύεστε τον δούλο του Αριστοφάνη;

Δείχνει δύο διαφορετικούς κόσμους θεώρησης των πραγμάτων σε ό,τι αφορά την κωμωδία. Γινόμαστε μάρτυρες της σύγκρουσης του Αριστοφάνη με τον Ηρώνδα - δύο ποιητές με διαφορετική χρήση του χιούμορ. Αυτή η αναμέτρηση έχει πολύ ενδιαφέρον και για το κοινό αλλά και για εμάς τους ηθοποιούς όσον αφορά τη θεματολογία.

Ο Αριστοφάνης είναι ένας ιδεαλιστής ποιητής, μιλάει για έννοιες ενδιαφέρουσες και πλατιές: τον πόλεμο, την κοινωνία των πουλιών, τη σύγκρουση αρσενικού - θηλυκού. Ο Ηρώνδας εστιάζει περισσότερο στους καθημερινούς ήρωες: στους εβαστές, στη μητέρα, στα λογής επαγγέλματα. Γι’ αυτό και μπορώ να πω ότι είναι πιο κοντά σ’ εμάς, είναι ο πατέρας της σύγχρονης κωμωδίας. Η αξία του Αριστοφάνη είναι διαχρονική.

Κάνουμε σύγκριση με τον αρχαίο κόσμο, το αποτύπωμα του οποίου είναι η Ακρόπολη, ενώ του σύγχρονου είναι η καθημερινότητα - ήτοι το ασήμαντο που γίνεται σημαντικό. Ο σκηνοθέτης μας, ο Γιάννης Ρήγας, έξυπνα έστησε το έργο σαν πανηγύρι.

Πέραν του ότι πρόκειται για μια ευφορική παράσταση για να διασκεδάσει ο θεατής, ταυτόχρονα αποτελεί μια καλή αφορμή για να μπορέσει κάποιος να κάνει τις συγκρίσεις σε σχέση με αυτό που βιώνουμε σήμερα. Το ασπρόμαυρο σε αντιδιαστολή με το αρχαίο κάλλος και την αισθητική.

Από την αττική κωμωδία φτάσαμε στην νεολληνική επιθεώρηση που θρέφεται με σεξιστικά και ρατσιστικά σχόλια...

Το γιατί πρέπει να το εντοπίσουμε στο πώς εξελίχθηκε το είδος μας, ο άνθρωπος. Τέτοια είδους υπονοούμενα βέβαια συναντάμε και στην αττική κωμωδία πολύ έντονα. Στην αρχαιότητα ωστόσο υπήρχε μεγαλύτερη ελευθερία και ελευθεριότητα - το βλέπουμε στα γραπτά των αρχαίων σατιρικών ποιητών. Η σημερινή κοινωνία είναι λίγο πουριτανική, πιο αυστηρή και το στοιχείο της λογοκρισίας-ή της αυτολογοκρισίας, που προσωπικά θεωρώ χειρότερο- κυριαρχεί.

Εννοείτε ότι η πολιτική - ορθότητα έχει κάνει ανελαστικά τα όρια της κωμωδίας;

Η τέχνη δεν πρέπει να έχει όρια, αλλά, ναι, θέλουν να τα θέτουν. Από την ώρα που χρησιμοποιείται αυτό το δίπολο ηθικότητα - ανηθικότητα, κυριαρχεί, γίνεται αρκετά επικίνδυνο.

Σας μιλάει ένας ηθοποιός που έχει ηθικότητα αλλά διεκδικεί το δικαίωμα να είναι ελεύθερος. Από τη στιγμή που με περικυκλώνει και μου θέτει όρια και κανόνες που στην πραγματικότητα είναι δημιουργήματα της εξουσίας, είναι αρκούντως ενοχλητικά για μένα και τα θεωρώ άκρως επικίνδυνα για την ελευθερία του ατόμου.

Εχετε αυτολογοκριθεί για ένα αστείο που θα μπορούσε να προσβάλει κάποια κοινωνική ομάδα;

Το ξεκίνημα της καριέρας μου έγινε όταν η επιθεώρηση κυριαρχούσε και γέμιζε στάδια. Τότε υπήρχε ελευθερία στον λόγο αλλά ξεκίνησε μια μεγάλη εκστρατεία από τον Τύπο περί βωμολοχίας. Προσωπικά ξεκίνησα την καριέρα μου χωρίς βωμολοχίες γιατί και στην προσωπική μου ζωή δεν έχω σχέση με αυτό.

Πάντα μετέφερα την προσωπική μου ευγένεια και το ήθος μου στη δουλειά μου. Τότε ήταν μόδα και έδινε πόντους σε έναν κωμικό για να κάνει καριέρα και να βγάλει πολλά χρήματα. Θυμάμαι τον Στάθη Ψάλτη -τον οποίο λατρεύω- ο οποίος εστίαζε την υποκριτική του πάνω στη βωμολοχία και έστησε καριέρα εγώ ήμουν απέναντι.

Δεν έχασα όμως κάτι, μια χαρά τα πήγα. Ποτέ δεν έφτασα να κάνω δεύτερη σκέψη γιατί η φύση μου δεν μου επέτρεπε να πληγώσω τρίτους. Εξάλλου το βασικό στοιχείο ενός ηθοποιού είναι να μπορεί να αυτομαστιγώνεται επί σκηνής μην έχοντας πρόβλημα να διακωμωδήσει τον ίδιο του τον εαυτό.

Πηγή:Documento