Γιάννης Ρίτσος: Το αστέρι της ποίησης που έλαμψε μέσα από τα σκοτάδια της ζωής του!

Γεννημένος την 1η Μαΐου του 1909 σε ένα σπίτι μέσα στο κάστρο της Μονεμβασιάς, ο μικρός Γιάννης μεγάλωσε κοντά στη φύση και βρήκε τον πρώτο του έρωτα στην ποίηση και τη μουσική. Το ταξίδι του με τις λέξεις άρχισε νωρίς, ενώ η οικογένειά του περνούσε οικονομικές δυσκολίες και σκληρά γεγονότα. Αλλά οι δικοί του στίχοι ήταν η παρηγοριά του, γράφοντας μάλιστα τα πρώτα του ποιήματα από την ηλικία των 7 ετών!

Η νοσηλεία του Γιάννη Ρίτσου στο σανατόριο του «Σωτηρία»,το πιάνο & η γνωριμία με τη Μαρία Πολυδούρη

Στα νεανικά του χρόνια, βρέθηκε να μάχεται όχι μόνο για τη δική του ζωή αλλά και για τις αξίες του. Η φυματίωση τον χτύπησε δύο φορές και τον οδήγησε στο σανατόριο, όπου συνάντησε άλλους ποιητές, όπως τη Μαρία Πολυδούρη, με την οποία μοιράστηκε στιγμές γλυκόπικρης παρηγοριάς.

Από το μεγάλο του έργο ξεχωρίζουν ποιήματα-μνημεία, όπως ο «Επιτάφιος» και η «Ρωμιοσύνη». Στον Επιτάφιο, που γράφτηκε υπό την επιρροή της συγκλονιστικής φωτογραφίας μιας μητέρας να θρηνεί το νεκρό γιο της, ο Ρίτσος βγάζει μια μοναδική ευαισθησία και ανθρωπιά.

Η αγάπη του για τη ζωή εκφράστηκε και μέσα από τα ποιήματα που αφιέρωσε στους δικούς του ανθρώπους. Το τρυφερό ποίημα «Πρωινό Άστρο», αφιερωμένο στη μοναχοκόρη του Έρη, είναι γεμάτο πατρική στοργή και εκφράζει τη χαρά του για τη νέα ζωή, παρά το σκληρό παρελθόν που τον ακολουθούσε.

Η προσωπική του ζωή δεν ήταν απλή υπόθεση. Η αρρώστια, οι πολιτικές διώξεις και η εξορία στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη, τον έκαναν πολλές φορές να νιώθει μόνος και απομονωμένος. Η στήριξη, όμως, της συζύγου του, Φαλίτσας, και η αγάπη τους κράτησαν τη φλόγα της δημιουργίας ζωντανή, ακόμη και όταν οι συνθήκες ήταν τραγικές. Κάθε φορά που επέστρεφε από την εξορία, έφερνε μαζί του ποιήματα κρυμμένα στη βαλίτσα του, τα οποία δεν σταμάτησε ποτέ να γράφει, ακόμα και κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες.

Η ποίησή του δεν περιορίζεται μόνο στον πόνο. Η «Σονάτα του Σεληνόφωτος», που του χάρισε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1956, μας αποκαλύπτει έναν Ρίτσο τρυφερό, που μιλάει για τον έρωτα, τη ζωή και την απλή ομορφιά των καθημερινών στιγμών: «Ἄφησέ με νἄρθω μαζί σου,» γράφει, και δεν μπορούμε να μην νιώσουμε την ένταση του ανθρώπινου πάθους και της επιθυμίας του να μη μείνει μόνος.

Εξάλλου, αυτό ήταν το μυστικό του Γιάννη Ρίτσου, ότι μπορούσε να μιλήσει για τα μικρά και τα μεγάλα, τα προσωπικά και τα παγκόσμια, με την ίδια αφοσίωση και μεράκι. Είτε μιλούσε για τους καημούς της οικογένειάς του, είτε για τις μάχες του απλού λαού, η γραφή του είχε μια μοναδική, μαγευτική ζεστασιά.

Ο Γιάννης Ρίτσος ήταν και θα είναι μια προσωπικότητα που λάμπει πέρα από τα σύνορα της χώρας. Δίκαια θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ποιητές του αιώνα μας, κι όπως έγραψε, «Ξέρουμε πως ο ίσκιος μας θα μείνει πάνου στα χωράφια», αφήνοντας έναν ίσκιο γεμάτο φως για τους επόμενους.

Διαβάστε επίσης:

Φαραντούρη: «Ο «Επιτάφιος» του Ρίτσου έγινε σύμβολο για κάθε μάνα που χάνει το παιδί της»

Η Κατερίνα Καινούργιου «απαγγέλει»... Ρίτσο