Δέσποινα Στυλιανοπούλου: Η ζωή της, οι 60 ταινίες και το τέλος

Ο απόλυτος θηλυκός μπουφόνος του ελληνικού κινηματογράφου, το λαϊκό αμόρφωτο και πάντα καλόκαρδο κορίτσι που μια ζωή έκανε πλάτες στους άλλους, τους λεφτάδες και τους έξυπνους, κερδίζοντας στο τέλος την αγάπη όλου του κόσμου.

Δέσποινα Στυλιανοπούλου: Αυτή ήταν η τελευταία της επιθυμία που δεν πραγματοποίησε

Η ίδια είχε θελήσει να αναδείξει τον συγκεκριμένο ρόλο όταν κάποτε αρνήθηκε να παίξει τη σέξι ντάμα και προτίμησε να γίνει, με πολύ μικρότερη αμοιβή, η υπηρέτρια, η οποία όμως θα είχε όνομα και υπόσταση! «Εγώ έφτιαξα το αγράμματο λαϊκό κορίτσι που αγαπούσε τα αφεντικά του κι έκανε πλάτες στις κυρίες για να παίζουν χαρτιά, που ήταν της μόδας τότε».

«Δεν γινόταν γλέντι χωρίς το Δεσποινάκι»

Η Δέσποινα Στυλιανοπούλου μνημόνευε τακτικά τον αγαπημένο παππού της, τον Αργυρολιά, που ήταν δήμαρχος σε 80 χωριά της Πελοποννήσου, όπως έλεγε. Γεννημένη το 1932, μεγάλωσε όλο αγάπη μέσα σε μια δεμένη οικογένεια - οι δύο γονείς, ένας μεγαλύτερος αδερφός, εκείνη και μια μικρότερη αδερφή. Παράλληλα ο απλός λαϊκός κόσμος της γειτονιάς την είχε ξεχωρίσει από παιδούλα για την έφεσή της στις πλάκες και στα μασκαρέματα, δηλαδή στο σανίδι. Έτσι εξηγούσε η ίδια την κλίση που είχε από μικρή: «Δεν γινόταν γλέντι χωρίς το Δεσποινάκι στο περιβόλι του παππού μου, του Αργυρολιά. Πήγαινα εγώ τις Αποκριές ως Δέσποινα, αλλά σε δυο λεπτά έφευγα, πεταγόμουν δίπλα, φόραγα ένα σακάκι του αδερφού μου που κρεμόταν το ένα μανίκι, έβαζα το χέρι μου στο μαυρισμένο τηγάνι και μουτζουρωνόμουν και μετά εμφανιζόμουν μπροστά σε 50-60 άτομα κι έδινα παράσταση. Οι άλλοι βλέποντάς με να πέφτω κάτω και να τραγουδάω μαζί τους το “Πώς το τρίβουν το πιπέρι”, έλεγαν: “Ρε, αυτό το παιδάκι τίνος είναι;". Κάτι υπήρχε από τότε, από εκείνα τα χρόνια.

Θυμόταν καλά και τον δάσκαλό της, τον Θανάση Κανελλόπουλο, αφού ήταν ο πρώτος που της έδωσε σε ηλικία δέκα ετών να υποδυθεί τη βασίλισσα Ελισάβετ σε σχολική παράσταση παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα της. Για λυρική τραγουδίστρια την προόριζαν οι δικοί της, εξού και με τον ερχομό της στην Αθήνα ακολούθησε ανάλογες σπουδές στο Ωδείο Αθηνών με καθηγήτρια τη Νουνούκα Φραγκιά. Συμμαθήτριά της ήταν η διεθνής σήμερα Νάνα Μούσχουρη και η ιστορία λέει πως ο Μίμης Πλέσσας, ενώ τη Στυλιανοπούλου, είχε ζητήσει για τραγουδίστρια με το τζαζ κουιντέτο του, εκείνη, αδυνατώντας να τραγουδήσει στα αγγλικά, του σύστησε στη θέση της τη Μούσχουρη. Αυτή της η έλλειψη γνώσης της αγγλικής γλώσσας, ως φάνηκε, της στέρησε μια πολύ μεγαλύτερη καριέρα. «Μου έγινε, λοιπόν, πρόταση να πάω στο Χόλιγουντ να δουλέψω, αλλά εγώ σκέφτηκα: “Η πατρίδα μου μ’ έστειλε εδώ και συνέβη αυτό, από κει ξεκίνησαν όλα, γιατί να την πουλήσω και να ξενιτευτώ;’. Ε δεν μιλούσα και αγγλικά, τους είπα “ευχαριστώ πολύ” κι έφυγα. Σκέψου ότι όμως πρότειναν να γράφονται στα ελληνικά οι αγγλικές λέξεις για να τις μαθαίνω! Δεν γινόταν όμως και μεταξύ μας καλύτερα.

Άλλοι πήγαν στο εξωτερικό, δεν έκαναν τίποτα κι επέστρεψαν ταπεινωμένοι. Τι θα λέγανε, ξέρεις; Έφυγε η Στυλιανοπούλου και τη έδιωξαν με τη σκούπα ”»! Γάμο είχε κάνει μόνο με τον τραγουδιστή και ηθοποιό Πέτρο Μήλα που διήρκεσε μόλις ένα χρόνο, από το 1975 μέχρι το ’76, αλλά στη συνέχεια κράτησαν στενές φιλικές σχέσεις. Γνωστός ήταν και ο δεσμός της με τον σκηνοθέτη Κώστα Καραγιάννη, «τότε που μου γύριζε τη μία ταινία πίσω απ ’ την άλλη», όπως είχε εξομολογηθεί. «Είχαμε συνεργασία, συντροφικότητα, δίναμε ο ένας στον άλλο. Γνωριστήκαμε όταν πρωτοβγήκα στο Θέατρο Καλουτά». Η σχέση αυτή δεν οδήγησε σε γάμο, καθώς ο σκηνοθέτης είχε άλλη γυναίκα και παιδί στο Παρίσι, κάτι που το κράτησε κρυφό από τη Στυλιανοπούλου κι όταν εκείνη θα το μάθαινε αργότερα θα πληγωνόταν πολύ συναισθηματικά. Με τη Βουγιουκλάκη και τον Τσαρούχη Καλοί της φίλοι ήταν η Αλίκη Βουγιουκλάκη («τα μισά χρόνια της καριέρας μου ήταν η Βουγιουκλάκη, ήμασταν η γη και ο σπόρος»), η Σμάρω Στεφανίδου (παραθέριζαν μαζί για χρόνια στην Ακράτα), η Ρένα Βλαχοπούλου, ο Κώστας Χατζηχρήστος, η Γεωργία Βασιλειάδου (στη μεταπολίτευση οι δυο τους συγκρότησαν θίασο και έφυγαν για τουρνέ στην Ευρώπη), αλλά και ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης, για τον οποίο μου είχε αφηγηθεί μια ξεκαρδιστική άγνωστη ιστορία: «Κάποτε ο Λαζόπουλος θα έκανε στον Λυκαβηττό τη “Λυσιστράτη”. Πάμε κι εμείς, αλλά εκεί δεν τον άφησαν τον Τσαρούχη να μπει. Του λέει ο Λεμπέσης: “Δεν μπορείτε να περάσετε, είναι μόνο για γυναίκες”. “Καλά, καλά ” κάνει οΤσαρούχης, με τραβάει και πάμε. Στην πρώτη σειρά ήταν η Μελίνα η Μερκούρη. Μας βλέπει που με είχε αγκαζέ, σηκώνεται και του λέει με δυνατή φωνή: “Γιάννη, δεν ξέρεις ότι απαγορεύεται η είσοδος στους άντρες; Και τι της απαντάει ο Τσαρούχης; “Κι εσύ, Μελί ¬ να μου, δεν ξέρεις ότι είμαι π...ς; ”. Έγινε χαμός από τα γέλια στις κερκίδες, χαμός μαζί με χειροκροτήματα! Κάτσαμε, τελικά, και είδαμε παρέα την παράσταση».

Παρόλο που τον τοίχο της Στυλιανοπούλου κοσμούσαν πρωτότυπα έργα του Τσαρούχη, η ίδια έλεγε πως ποτέ δεν εκμεταλλεύτηκε τη φιλία τους και τα έργα του τα αγόραζε χωρίς να το ξέρει ο ζωγράφος: «Εβαζα άλλον να αγοράσει έργο του, γιατί από μένα μάλλον δεν θα έπαιρνε λεφτά. Δεν ήμουν ακατάδεκτη, αλλά δεν ήθελα να νιώθει υποχρεωμένος». Κι όταν κάποια στιγμή ο Τσαρούχης άνοιξε ένα συρτάρι και της είπε «πάρε όσα έργα θες», εκείνη δεν έκανε ποτέ την κίνηση. Την τελευταία δεκαετία η Στυλιανοπούλου ένιωθε μεγάλη πίκρα για όσους έφυγαν και την άφησαν μόνη της. Τα πορτρέτα με συναδέλφους της από παλιές ταινίες θύμιζαν τη φράση τού Διονύσιου Σολωμού από τον «Υμνο εις την Ελευθερίαν»: «Περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις». Κι η αλήθεια είναι πως η Στυλιανοπούλου είχε κλάψει με λυγμούς κατά τη διάρκεια της συνομιλίας μας.

Τότε ήταν 87 ετών και με πλήρη επίγνωση της θέσης στην οποία βρισκόταν. «Κι εγώ δεν είμαι πια η σαραντάρα ή η πενηντάρα. Υπηρετώ το θέατρο πάνω από πενήντα χρόνια, έχω φύγει απ ’ το σφρίγος, τα νιάτα, τη δυναμικότητα, την ενέργεια, το πάθος για δημιουργία. Τι έχει μείνει αυτήν τη στιγμή; Δύο μόνο λέξεις: μοναξιά και κατάθλιψη! Ευτυχώς που δεν με έχουν εγκαταλείψει το μυαλό μου και η θέλησή μου, όχι για ζωή, αλλά για να με βλέπει ο κόσμος και να μ ’ αγαπάει. Να με βλέπει κάπου κάπου και να μου λέει “Δεσποινάκι, μια χαρά διατηρείσαι ” , όπως το ’πες κι εσύ». Συμμετείχε σε περίπου 60 ταινίες από το 1960 μέχρι το 1983, με πιο χαρακτηριστικές τις συμμετοχές της στα «Ο τρελός τα ’χει 400», «Δημήτρη μου, Δημήτρη μου», «Ενας μάγκας στα σαλόνια», «Η εφοπλιστίνα» κ.ά., ενώ τελευταία φορά που έπαιξε στην τηλεόραση ήταν το 2007 στις σειρές «Τα χρυσά κορίτσια» (ΕΡΤ1), «Αν υπήρχες θα σε χώριζα» (Mega) και «7 θανάσιμες πεθερές» (Mega).

Κείμενο του Αντώνη Μποσκοΐτη για το Documento

Στυλιανοπούλου - Η αποκάλυψη της ανιψιάς της που συγκλόνισε: «Είχε πέσει, αισθανόταν μόνη...»

Δέσποινα Στυλιανοπούλου: Η ανατριχιαστική δήλωση για το… θάνατο: «Θα πας να την συναντήσεις…»

Θρήνος στο twitter για τη Δέσποινα Στυλιανοπούλου – Ο αποχαιρετισμός με λόγια που ραγίζουν καρδιές